Gimnazjaliści na start!
Już za kilka tygodni czeka Was jeden z ważniejszych momentów w życiu – wybór szkoły średniej. Brzmi poważnie? To dobrze, bo moment podejmowania decyzji edukacyjnych i zawodowych nie jest sytuacją łatwą dla młodych ludzi, szczególnie, kiedy wokół jest tak wiele różnych możliwości, a rynek pracy jest bardzo wymagający.
Być może przeżywasz teraz różne emocje, od spokoju i pewności, co do swojego wyboru, poprzez niepewność, poczucie beztroski „jakoś to będzie” a może nawet lęk, „co będzie, jeśli źle wybiorę?”. Uspokoję Cię. Wszystkie te odczucia są jak najbardziej naturalne dla sytuacji, którą określamy w psychologii, jako trudną. Może niektórzy z Was zastanawiają się, co w tym trudnego? Inni mają poczucie, że czas podejmowania decyzji się kończy, a wybór jeszcze nie został dokonany, co dodatkowo frustruje i może irytować.
Co charakteryzuje sytuację trudną, w której część z Was się znajduje? Na pewno trudne są naciski rodziców i osób bliskich, szczególnie, gdy Twój wybór jest diametralnie inny niż chcieliby tego rodzice. Nie bez znaczenia może być niedostateczna wiedza na temat siebie samego (zainteresowania, talenty, temperament, osobowość, stan zdrowia, możliwości intelektualne), ale także sieci szkół w Twoim mieście (ich ofercie edukacyjnej, ale także poza lekcyjnej, praktykach, wymianach zagranicznych, warunkach rekrutacji) czy wreszcie brak wiedzy o specyfice i warunkach wykonywania danego zawodu w przyszłości.
To, co dodatkowo wpływa na pojawienie się trudnych emocji, to spostrzeganie sytuacji wyboru szkoły, jako ryzykownej. Dlaczego? Dlatego, że faktycznie ten, kto dokonuje wyboru, nigdy nie wie i nie ma pewności czy ta konkretna decyzja jest najlepszą dla niego i gwarantującą powodzenie w przyszłości. Ta nieprzewidywalność jest źródłem wielu niepokojów.
Co możesz jeszcze zrobić, by zwiększyć szanse powodzenia? Poddaj analizie swoje mocne strony, Twoje zainteresowania, sposoby radzenia sobie z trudnościami. Przyjrzyj się swojej osobowości. Pomocna będzie tutaj na pewno rozmowa z rodzicami, którzy dobrze Cię znają, wiedzą jak reagujesz na porażkę i sukces, potrafią ocenić czy jesteś osobą bardziej otwartą i gotową do zmian czy raczej refleksyjną, ostrożną w kontaktach z innymi. Zanalizuj swoje oceny i możliwości, zastanów się czy lubisz się uczyć i jak wiele czasu jesteś gotowy na to poświęcić.
Sprawdź stronę szkoły, jej ofertę, dokonania i dojazd. Pamiętaj, że będziesz jeździł do niej kilka lat, im dalej tym więcej czasu spędzisz poza domem. Będziesz miał też mniej czasu na realizowanie swoich pasji i zainteresowań czy też spędzania wolnego czasu. Oceń jak szybko adaptujesz się do nowych warunków i co mogłoby Ci pomóc w tym, by nowa szkoła nie była źródłem silnego stresu. Pamiętaj:
- niekoniecznie renomowane szkoły miejskie, są lepsze od lokalnych szkół średnich,
- liceum ogólnokształcące nie koniecznie jest dobrym wyborem dla wszystkich,
- podejmowanie decyzji o wyborze szkoły w oparciu o to, gdzie idą koledzy/koleżanki często okazuje się wyborem nietrafionym,
- jeśli nie masz dostatecznej wiedzy o sobie, skorzystaj z wizyty u doradcy zawodowego. Zbadaj swój potencjał i zainteresowania. Możesz to zrobić w najbliższej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Twoim mieście.
Powodzenia!
Magdalena Lipiak